كتیبه های توركی با الفبای اورخون

در بین تركان استفاده از چندین خط رایج بوده است به عنوان مثال خط میخی كه توسط اقوام پروتورك مثل تركان سومری و.. مورد استفاده قرار گرفته است كه بعد ها توسط دیگر اقوام نیز مورد استفاده قرار گرفته اند.
ولی الفبای اورخون در طول تاریخ فقط توسط تركان مورد استفاده قرار گرفته است مثل اقوام ترك اتروسك در ایتالیا باستان

الفبای اورخون (گؤك تورك):

تصویر برخی از كتیبه های تركی با الفبای اورخون:

 

كتیبه تركی 30000 ساله اولوكم ulukem نوشته شده با الفبای تركی اورخون:

كتیبه های تركی 3000 ساله اهر ایران با الفبای اورخون : Iranin eherinde bulunmuş 3000 yillik yazit orhun elefbasile

كتیبه های تركی دره اورخون(كتیبه های گؤك تورك):

كتیبه های تركی آلتای واقع در كوه های آلتای:

كتیبه های تركی یئنی سئی:

كتیبه های تركی ایسسیك گؤل (ایسسی گؤل):

كتیبه های تركی تالاس (تاراز):

چند كتیبه ی تركی دیگر با نام و مشخصات:

لیست كامل كتیبه های تركی یافت شده با الفبای اورخون
Orkun Yazıtları
1. Bilge Kagan
Orkun Irmağının eski mecrası ve Koşo Çaydam bölgesindedir.

2. Kül Tigin
Orkun Irmağının eski mecrası ve Koşo Çaydam bölgesisindedir.

3. Uygur Yazıtı
Kara Balgasun’dadır.

4. Tonyukuk Yazıtı
Tola Irmağının yukarı kesimindedir.

5. Ongin Yazıtı
Ongin Irmağının bir kolu olan Taramel’in kenarı, Manitu Dağı civarı.

6. Ihe Hüşötü Yazıtı
Orta Moğolistan’da İhe Hüşötü’dedir.

7. Suci Yazıtı
Kuzey Moğolistan, Ar-Ashatu Dağı, Dolon Huduk civarındadır.

8. Şine Usu Yazıtı
Moğolistan Mogoitu Irmağı, Şine-Usu Gölü ve Örgötu
Dağı havalisi
1. Turfan’da Bulunan Gök Türk Harfleriyle Yazılı Metinler
İdi-Kut şehrinin 15km doğusunda bulunan Toyok Vadisindedir.

2. Stein Tarafından bulunan Göktürk Harfli Elyazmaları

2.1. El Yazma I
Doğu Türkistan’ın Kansu iline bağlı Tang-ho’nun batısına düşen
Bin Buda (Tun-huang) Mabetlerinde bulunmuştur.

2.2. El Yazma II
Tun-huang civarındaki mabetleri

2.3. El Yazma III: Irk Bitig
Tun-huang civarı

2.4. El Yazma IV
Tun-huang

3. Ihi-Hanın-Nor Yazıtı
Hanın-gol sahasında Ihi-Hanın-Nor Gölünün batısındadır.

4. Hoytu-Tamır Yazıtları
Hoytu-Tamır mevkiindedir.

5. Ihe-Ashete Yazıtı
Koşo Çaydam havalisindedir.


6. Talas Yazıtları
Eski Talas, bugünkü Evliiya Ata şehrindedir.

7. İki gümüş maşrabadaki yazılar
Sibirya’daki mezarlarda bulunmuştur.

8. Gök Türk yazılı iki Kuman yüzüğü
Macaristan’da Kecskemét ili havalisinde Ladanybene ve
Kunkerekegyhaz sınırlarında bulunmuştur. (XIII. Yy.a ait)

9. İki Ağırşak Yazıtı
Baykal Gölü, Olohon Adası güneybatı tarafındadır.

10. Koy-Sarı Yazıtı
Issık-köl kenarında Karakol kasabasından 30km.lik uzaklıkta

11. Ulan-Bator (Urga) kiremit yazıtı
Ulan-Bator şehrinden 50km uzaklıkta bir maden ocağı civarı

12. Gürbelçin Kaya Yazıtı
Moğolistan, Hugunu-han Dağındadır.

13. Gök Türk Yazısı ile yazılmış birkaç Türk Parası
Minusinsk havalisinde bulunmuştur.

14. İki tane aynanın üzerindeki yazılar
1. ciltte adı geçen Strahlenberg’in eserinde bahsedilmiştir.

15. Gök Türk Harfleri ile yazılı bir kaç metin
İdi-Kut şehrinin 15km doğusunda bulunan Toyok Vadisi,
Buda Mabedinde bulunmuştur.

16. Nagy-Szent-Miklos Definesi ve Yazıtları
Torontal ili Maros Irmağı civarında olan Aranyka deresi yanında
Nagy-Szent-Miklos adındaki yerde bulunmuştur.

1. Yenisey Yazıtları
Yenisey havalisi

1. Tes Yazıtı
Tes Irmağı kenarındadır.

2. Uybat I
Aiansk istihkamının güneybatısı, Yenisey’in sol tarafındadır.

3. Uybat II
Uybat’ın sol tarafında bulunmuştur.

4. Uybat III
Abakansk’a dökülen Uybat Irmağı havalisinde Suburgan mezarlığı,
Uybat Irmağının sol sahilinde bulunmuştur.

5. Uybat IV
Yenisey’in sol tarafında Tuba’nın Yenisey’e döküldüğü mevkidedir.

6. Uybat V
Kamışta Deresinin sağ tarafında bulunmuştur.

7. Uyug-Tarlık Yazıtı
Uyug Irmağı havalisindedir.

8. Uyug-Arhan Yazıtı
Uyug Irmağının sol sahilindedir.

9. Uyug-Turan Yazıtı
Uyug Irmağına akan ırmaklardan biri olan Turan Irmağının
sağ tarafında, Uyug Bozkırındadır.

10. Ulu-kem Ottok Taş Yazıtı
Bozkırda Ottok taş adındaki dağın civarındadır.

11. Ulu-kem kulikem Yazıtı
Ulı-kem’in kuzey tarafında bulunan bir mezar taşıdır.

12. Ulug-kem Yazıtı
Kızıl-Çıra ve Koje-hobza mıntıkasındadır. Bayın-köl Irmağından 15km
yukarıda Ulug-kem ırmağının sağ kıyısındadır.

13. Barlık Yazıtları
Barlık Irmağı havalisindedir.

14. Begre Yazıtı
Begre havalisindedir.

15. Kemçik, Cirgak Yazıtı
Kemçik Irmağının Cirgak mevkiindedir.

16. Kemçik, Kaya Başı Yazıtı
Kemçik Irmağının sağında bulunan kendisine dökülen ırmaklardan birisinin
ağzında Kaya başı denilen yerdedir.

17. Minusinsk Müzesindeki Yazıt


18. Altun-köl Yazıtları
Abakan’ın sağ tarafında dağın arasında Yudinaya ve Monok köylerinin
civarında Altun-köl denilen küçük bir gölün yakınlarındadır.

19. Çakul Yazıtları
Ulu-kem Irmağına dökülen ırmaklardan birisi olan Çakul’un civarında
bulunmuştur. (Bugün Minusinsk Müzesindedir.)

20. Açura Yazıtları
Abakan’ın sol sahilinde Koybal bozkırında, Açura köyü civarında
bulunmuştur. (Bugün Minusinsk Müzesindedir.)

21. Oya Yazıtı
Yenisey Irmağının sol tarafında Oya Irmağından 25 verst kadar uzaklıkta
bir mezar tepesinde bulunmuştur.

22. Oznaçennaya Yazıtı
Yenisey’in batı sahilinde Oznaçennaya köyü civarındadır.

23. Tuba Yazıtı
Tes köyü civarında Nijna köyü yolu üzerindedir.

24. Taşeba Yazıtı

25. Elegeş Yazıtı
Elegeş ırmağının sol kıyısındadır.

26. Ak-yüs Yazıtı
Ak-yüs’ün sağ sahilinde Toksan adlı bir Tatar köyünden devam ederek
ırmağın üst tarafında, yüksek bir yerdeki mağaranın tetkiki sırasında bulunmuştur.

27. Kara-yüs Yazıtı
Sulek köyünün yakınında bir kayanın üzerinde bir çok resimlerin arasına
dağılmış halde bulunmuştur.

28. Ulu-kem Karasu Yazıtı
Elegeş’in Ulu-kem’e döküldüğü yerin sağ tarafında Karasu Irmağının içinden
aktığı bir vadide bulunmaktadır.

Göktürk Yazılı Bir Kaç Yazıt

1. Kulansay Yazıtı
Kırgız silsilesinde Dmitrieff şehrinin kuzey tarafında Kulansay’dadır.

2. Turfan’da duvar üzerinde bulunan yazıtlar
Doğu Türkistan, Turfan
Talas Vadisinde bulunan bir ağaç parçası üzerindeki yazıt
Kırgızistan’da Talas Vadisinde, Açıktaş mevkiinde, jeolojik araştırma
amaçlı açılan bir sondaj kuyusundan çıkarılmıştır.

Bazı Türk Yazıtları

Orta Asyadaki yüzlerce eser, Sekel Türk yazıtları, Ulukem İşim yazıtı...
Sekel Türk Eserleri
Sekeller, Osmanlı tarihlerinde Erdel adıyla anılan Transilvanya’da yaşamıştır.
Nikolsburg Alfabesi
İstanbul Yazıtı
* Telegdi’nin rudimentası
Székelyderzs Yazıtı
Marsigli’nin kaydı
Csikszent Mihàly Yazıtı
Bögöz Yazıtı
Enlaka Yazıtı
Szamosközy İstvan’ın kaydı
* Kajoni’nin kayıtları


منبع:دوموك